فاطمه زهراء ب دختر رسول الله صلد الله علیه وسلم ستايش عايشه از فاطمه: از أم المؤمنين عائشه ل روايت است كه فرمود: «مَا رَأَيْتُ أَحَدًا أَشْبَهَ سَمْتًا وَدَلاًّ وَهَدْيًا بِرَسُولِ اللَّهِ فِى قِيَامِهَا وَقُعُودِهَا مِنْ فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِص».

روايت از أبو داود (5217) وترمذی (3872) و اسنادش حسن است.«كسی را نديدم كه در سيما و رفتار و كردار و نشست و برخاستش از دخترشان فاطمه به رسول خدا ص شبيه‌تر باشد».شخصيت فاطمه:أبو نعيم اصفهانی در حلية الاولياء (2/39) می‌‌فرمايد:«و از ديگر زنان عبادت گزار و پاكدامن و پرهيزگار تاريخ حضرت فاطمهل است، سيده بتول، جگر گوشه رسول اللهص، كسی كه بيش از همه به رسول‌اللهص مشابهت داشت، ايشان فاطمه را بيش از ساير فرزندانشان دوست می‌‌داشتند، او در قلبشان جای داشت از ميان اهل بيت، فاطمه اولين کسی بود كه پس از وفاتشان به ايشان ملحق شد، فاطمه از دنيا ونعمتهايش رويگردان بود، و عيوب و آفات پيچيده دنيا را خوب می‌‌شناخت».
القاب منحصر به فرد فاطمه:امام ذهبی / در سير (2/118-119) می‌‌فرمايد:او در زمان خودش سردار زنان جهان بود، جگر گوشه پيامبر (الحجة الـمصطفوية) (أم أبيها) دختر سردار مخلوقات رسول خدا ص ابو القاسم محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف قريشی هاشمی و أم‌الحسنين)و می‌‌فرمايد:«پيامبر ص به شدت او را دوست می‌‌داشتند و اكرام می‌‌كردند و با او راز دل می‌‌نمودند، و فضائل او بسيار است. او زن صابر و ديندار و خيرخواه و پاكدامن و قانع و شكر گذاری بود».ابن كثير / در البداية والنهاية (9/485) می‌‌فرمايد:كنيه او (أم أبيها) يعنی «مادر پدرش!» بود و می‌‌فرمايد: «بنابر قول مشهور كوچكترين دختر پيامبر ص بود، هنگام وفات حضرت ص جز او فرزند ديگری زنده نبود، لذا پاداش بزرگی برد، چون به خاطر وفات حضرتش ص صدمه‌ی شديدی تحمل كرد».اُم المؤمنين خديجه بنت خويلد بامام ذهبی در سير (2/109-110) می‌‌فرمايد:«او ام المؤمنين و سردار زنان جهان در زمان خودش بود، مادر فرزندان رسول الله ص ( به جز ابراهيم) و اولين كسی كه قبل از همه به حضرتش ايمان ‌آورد و تصديق نمود و به ايشان دلداری و تسلی داد. فضائل ايشان فراوان است، ايشان يكی از زنانی است كه كامل شده است، زن عاقل، با شخصيت، ديندار، ‌پاكدامن و معززی بود، و(طبق روايات) از اهل بهشت بود، رسول خدا ص از ايشان ستايش می‌‌نمود و او را بر تمام امهات المؤمنين ترجيح می‌‌داد و به شدت احترام می‌‌نمود. از افتخاراتش اين بود كه رسول الله ص قبل از او با همسر ديگری ازدواج نكرده بود. چند فرزند آورد و تا او زنده بود پيامبر ص نه ازدواج كردند و نه كنيزی به خانه آوردند. وفات او بر پيامبر ص خيلی تاثير كرد چون بهترين ياور ايشان بود.خداوند به پيامبرش ص دستور داده بود كه به او مژده قصری در بهشت دهد، قصری كه از نی ساخته شده که نه در آن شور و غوغايی است و نه خستگی و كسالتي».ابن قيم / در جلاء الافهام (ص349) می‌‌فرمايد:«از خصائص ام المؤمنين خديجه اين بود كه خداوند بوسيله جبريل عليه السلام برايش سلام فرستاده است».آنگاه ابن قيم می‌‌فرمايد:«اين افتخار را جز ايشان هيچ كس ندارد».(البته اين ثابت است كه جبريل ÷ بوسيله رسول الله ص برای ام المؤمنين عائشه صديقه سلام فرستاد. مترجم).مقايسه‌ای بين دو مادر مؤمنان:ابن قيم همچنين می‌‌فرمايد:«از ديگر خصائص ام المؤمنين خديجه اين است كه بهترين و افضل‌ترين زن در اين امت است، و در اينكه آيا ايشان افضل است يا ام المؤمنين عايشه ل سه قول است. قول سوم توقف است، وقتی از استادمان ابن تيميه رحمة الله عليه در اين باره پرسيدم؟ فرمود: هر كدام آنان خصوصياتی دارد، خديجه در اول اسلام تأثير داشت، رسول الله ص را تسلی و دلداری می‌‌داد و آرامش می‌‌بخشيد و با دست باز مالش را در خدمت ايشان خرج می‌‌كرد، ‌خلاصه ايشان آغاز اسلام را درك نمود و در راه خدا و رسولش ص آزار و اذيت زيادی تحمل كرد، و زمانی پيامبر ص را نصرت و ياری فرمود كه ايشان به كمك و نصرت نياز شديدی داشتند، ايشان آنقدر مال خرج كرد و حضرتش ص را ياری نمود كه هيچكس ديگری چنين نكرد، و لی تأثير عايشه ل در آخر اسلام بود، ايشان بقدری علم و دانش و تفقه در دين داشت و به امت تبليغ نمود و فرزندانش را نفع رساند و علم آموخت كه كس ديگری چنين افتخاری نداشت. اين معنی كلام شيخ بود».اُم المؤمنين عائشه صديقه بعالم‌ترين زن جهان عايشه!امام ذهبی در سير (2/140) می‌‌فرمايد:«پيامبر ص با دوشيزه ديگری جز ايشان ازدواج نكردند،‌ و هيچ يك از همسرانشان را به اندازه ايشان دوست نمی‌‌داشتند و در امت محمد ص - و حتی در تمام زنان- زنی عالمتر از ايشان وجود نداشته است».زنی كه قرآن صداقتش را اعلان کرد!همچنين در سير (2/181) از علی ابن الاقمر روايت است كه فرمود:«مسروق وقتی از عايشهل حديث روايت می‌‌كرد می‌‌فرمود: «حدثتني الصديقة بنت الصديق، حبيبة حبيب الله المبرّاة من فوق سبع سماوات فلم أكذبها» صديقه دختر صديق، حبيبه‌ی حبيب خدا، كسی كه پاكی و برائت او از بالای هفت آسمان نازل شده برايم حديث روايت كرده، ‌هرگز تصور دروغ درباره‌اش نكردم».خصايص منحصر به فرد عايشه:ابن قيم در جلاء الافهام(ص 351-355) بخش مهمی از خصائص ايشان را ذكر كرده است كه خلاصه‌اش چنين است:«٭او در نزد رسول خدا ص محبوترين مردم بود.٭ حضرتش با دوشيزه ديگری جز او ازدواج نكردند.٭گاهی وحی در حالی بر حضرتش ص نازل می‌‌شد كه در لحاف او بودند.٭ هنگامی كه آيه تخيير نازل شد اول از او آغاز كردند و او را مخير گذاشتند كه او خدا و رسولش را انتخاب كرد، سپس بقيه همسرانشان را مختار گذاشتند كه همگی خدا و رسولش را بر گزيدند.٭ ‌و اينكه خداوند از تهمتی كه منافقان به او زدند او را پاك و مبرا اعلان نمود و در اثبات آن آياتی در كلام مجيدش نازل فرمود كه تا روز قيامت در مساجد و نمازهای مسلمين تلاوت می‌‌شود.٭ خداوند گواهی داد كه او از «طيبات» است و به او وعده «مغفرت» و «رزق گرامي» نمود.٭ جالب است که با داشتن اين منزلت رفيع و شأن عالی باز هم تواضع می‌‌كند و می‌‌فرمايد:«ولشأني في نفسي أهون من أن ينزل الله فيّ قرآنا يتلي».«من در دلم كوچكتر از آن بودم كه خداوند در باره‌ی من آياتی از قرآن نازل كند كه برای هميشه تلاوت گردد».٭ بزرگان صحابه ش هرگاه در مسائل دينی به مشكلی بر می‌‌خوردند از ايشان می‌‌پرسيدند، و جوابشان را می‌‌گرفتند.٭ و اينكه رسول خدا ص در خانه ايشان و در نوبت ايشان و در بغل ايشان وفات نمودند.٭ و اينكه قبل از ازدواج رسول الله ص با ايشان فرشته عكس ايشان را در پارچه ابريشمی به رسول الله ص نشان داد، رسول الله ص فرمودند: «إن يكن هذا من عند الله يمضه» «اگر اين امر از طرف خدا باشد خداوند آن را عملی خواهد کرد».٭خيلی از مردم منتظر می‌‌ماندند تا اينكه نوبت ايشان برسد و رسول الله ص به خانه ايشان بيايند تا اينكه بهترين هدايايی كه می‌‌خواهند به پيامبرشان ص بدهند، در خانه بهترين همسرانش بدهند. رضی الله عنهم اجمعين».اُم المؤمنين سوده بنت زمعه بزنی فداكار:امام ذهبی / در سير (2/265-266) می‌‌فرمايد:«سوده اولين كسی بود كه پيامبر ص بعد از وفات خديجه با او ازدواج كردند و تقريبا سه سال و شايد بيشتر تنها همسر رسول الله ص بود تا اينكه با عايشه ازدواج كردند، سوده زنی سردار، بزرگوار و شرافتمندی بود، جسم نسبتاً بزرگی داشت، هم ايشان بود كه شب نوبت خودش را به عايشه ل بخشيد تا اينكه دل رسول الله ص را بدست آورد….».ويژگی سوده:ابن قيم / در جلاء الافهام (ص350) می‌‌فرمايد:«سوده در خانه پيامبر ص پير شد، حضرت ص می‌‌خواستند طلاقش دهند وقتی ايشان شب نوبت خودش را به عايشه بخشيد طلاقش ندادند، و اين از خصوصيات ايشان است كه نوبت خودش را به محبوبه پيامبر ص بخشيد تا اينكه خود را به رسول الله ص نزديك كند و بدينوسيله محبت خود را با ايشان اظهار دارد، و در ضمن منزلت عائشه ل را بيان دارد، از آن پس رسول الله ص وقتی نوبت می‌‌گذاشتند به ايشان نوبت می‌‌دادند و ايشان به اين امر راضی بود، اين در واقع ايثار اين مادر مؤمنان را می‌‌رساند كه به خاطر خوشنودی رسول الله ص چنين فداكاری نمود».اُم المؤمنين حفصه بنت عمر فاروق لرقابت در محبت پيامبر:امام ذهبی در سير (2/227) می‌‌فرمايد:«عفيفه والامقام، دختر امير المؤمنين ابی حفص عمر بن خطاب س، رسول اللهص در سال سوم هجری زمانی با ايشان ازدواج نمود كه صحابی مهاجر خنيس بن حذافه سهمی ايشان را طلاق داده بود و عدتشان گذشته بود».عايشه ل می‌‌فرمايد:«از ميان همسران پيامبر ص حفصه بود كه با من رقابت می‌‌نمود».اُم المؤمنين ام سلمه هند بنت أبي اميه بزنی فقيه و انديشمند:امام ذهبی در سير (2/21.-203) می‌‌فرمايد:«سيده عفيفه طاهره از مهاجرات اول بود، و از فقهای صحابيات بشمار می‌‌رفت».مشاور رسول اللهصيحيی بن ابی بكر العامری در الرياض المستطابه (ص 324) می‌‌فرمايد:«او زن فاضل و بردباری بود، هم ايشان بود كه در روز صلح حديبيه به پيامبرص مشورت داد كه سرشان را بتراشند و هديشان را ذبح كنند، و هم ايشان بود كه جبريل÷ را به شكل دحيه كلبی ديد».

اُم المؤمنين زينب بنت خزيمه هلالي بمادر مساکين:امام ذهبی در سير (2/218) می‌‌فرمايد:«او به ام المساكين شهرت داشت از بس كه كار خير انجام می‌‌داد».ابن قيم / (در جلاء الافهام) (ص376) می‌‌فرمايد:«ايشان به ام المساكين شهرت يافته بود، از بس كه به مساكين كمك می‌‌كرد، ‌مدت كمی پيش رسول الله ص بود، دو سه ماه بيشتر نبود كه وفات نمود. ل».اُم المؤمنين جويريه بنت الحارث بزنی با برکت:ايشان ام المؤمنين و حليله سيدالمرسلين ص است، همين افتخار برای ايشان كافی است.ابن قيم در جلاء الافهام (ص 376-377) می‌‌فرمايد:«هم ايشان- ل - بود كه مسلمانان بخاطر وی صد خانواده برده را آزاد كردند گفتند: خويشاوندان رسول الله ص هستند، ‌اين از بركت ايشان بر قومش بود».اُم المؤمنين صفيه بنت حيي بزنی از تبار پيامران:در جامع ترمذی (3894) با سند صحيح از حديث انس س آمده است كه پيامبر ص به ايشان فرمودند:«إنك لابنة نبي، وإن عمك لنبي وانك لتحت نبي».«حقا كه تو دختر پيامبری وعمويت پيامبر است، و تو همسر پيامبري».ذهبی در سير (2/232) می‌‌فرمايد:«ايشان ل زن عاقل و شرافتمند ودارای حٌب و جمال و دين بود».و می‌‌فرمايد: (2/235)«صفيه زن بردبار و با شخصيتی بود».ابن قيم در جلاء الافهام (ص 377) می‌‌فرمايد:«رسول الله ص باصفيه دختر حٌيی ازدواج كردند، پدر صفيه حيی از نسل هارون پسر عمران برادر حضرت موسی عليهما السلام بود».ويژگی صفيه:همچنين می‌‌فرمايد:«و از خصائص ايشان اين است كه خود رسول الله ص ايشان را آزاد فرمود و آزادي‌اش را در عوض مهر قرار داد».انس س می‌‌فرمايد:«أمهرها نفسها» «خود او را بجای مهر به او بخشيد».و اين برای امت تا قيامت سنتی قرار گرفت كه مرد می‌‌تواند آزادی كنيزش را در عوض مهر به او ببخشد و بدينوسيله كنيزش با نكاح شرعی همسرش قرار می‌‌گيرد چنانكه امام احمد / تصريح فرموده است.اُم المؤمنين ام حبيبه رمله بنت ابي سفيان بجايگاه ام حبيبه:ذهبی در سير (2/222) می‌‌فرمايد: «سيده با حجاب»همچنين می‌‌فرمايد:«ام حبيبة شخصيت و جايگاهی داشت بخصوص در دولت برادرش معاويه، و بخاطر حيثيتی كه حضرت معاويه نزد ايشان داشت خال المؤمنين(دايی مؤمنان) لقب يافت».ابن كثير در البداية و النهاية (11/166) می‌‌فرمايد:«ايشان ل از سيدات امهات المؤمنين بود و در عبادت و تقوی با آنان پيشاپيش بود».اُم المؤمنين ميمونه بنت حارث بپرهيز گارترين زن!:درسير (2/244) از عايشه ل روايت است كه فرمود:«أما أنها من أتقانا لله وأوصلنا للرحم» «ايشان از همه‌ی ما پرهيزگارتر و در صله رحمی و ادا كردن حق خويشاوندان جلوتر بود».و امام ذهبی (2/239) می‌‌فرمايد:«وكانت من سادات النساء» «ايشان از زنان با شخصيت بود».اُم المؤمنين زينب بنت جحش بزنی که وکيلش خداوند بود!:در صحيح مسلم در حديثی طولانی (2442) از عايشه ل آمده است كه فرمود:«هم ايشان بود كه در مقام و منزلت نزد رسول الله ص با من رقابت می‌‌كرد، در دينداري، خدا ترسي، صداقت، صله رحمي، ‌صدقه، ايثار، و خداجويی هرگز زنی بهتر از زينب نديدم».امام ذهبی در سير (2/211) می‌‌فرمايد:«خداوند او را با نص كتابش بدون ولی و گواه به ازداوج پيامبر در آورد و همواره به اين ويژگی بر ديگر امهات المؤمنين ل افتخار می‌‌نمود، و می‌‌فرمود: به شما خانواده‌هايتان همسر داده اما به من خداوند از بالای هفت آسمان همسر داد».[صحيح بخاری شماره 7402].همچنين می‌‌فرمايد:«ايشان ل از نظر دينداري، تقوا، سخاوت، و خير خواهی از بهترين زنان بود».همچنين می‌‌فرمايد: (2/217)«زينب زن نيك، روزه دار، شب زنده دار و نيكوكاری بود، و به ايشان ام المساكين گفته می‌‌شد».صفيه بنت عبدالمطلب عمه پيامبر صمادر زبير حواری رسول خداص:ذهبی در سير (2/269) می‌‌فرمايد:«صفيه عمه رسول الله ص دختر عبدالمطلب هاشمي، خواهر حضرت حمزه، و مادر «حواري» (دوست صميمي) رسول الله ص حضرت زبير ابن عوام س بود».همچنين می‌‌فرمايد: (1/270)«صحيح اين است كه از عمه‌های پيامبر ص جز ايشان كس ديگری مسلمان نشده است، بر اثر شهادت برادرش حمزه ل صدمه شديدی تحمل كرد و صبر نمود و پاداشش را از خداوند طلبيد، ايشان از مهاجرين اول است».ديگر صحابيات اهل بيت رضي الله عنهناز ديگر صحابيات اهل بيت شخصيتهای ذيل هستند.٭ زينب و رقيه و ام كلثوم.دختران پيامبر ص.٭ ام كلثوم و زينب دختران علی ابن ابی طالب كه مادرشان فاطمه است.٭ امامه دختر ابو العاص بين الربيع که مادرش زينب دختر رسول الله ص است و هم ايشان بود که رسول الله ص در کودکي‌اش سر نماز او را بغل می‌‌كردند.٭ ام هانی دختر ابو طالب بن عبدالمطلب.٭ضباعه و ام الحكم دختران زبير بن عبدالمطلب.در حديثی كه خود آنها روايت می‌‌كنند ذكر شان آمده است.حديث در سنن أبو داود (شماره 2987) است.ضباعه همچنين راوی حديث اشتراط در حج است كه پيامبرص به او فرمودند:«قولي فإن حبسني حابس فمحلي حيث حبستني».«بگو خدايا! اگر مانعی مرا از ادامه حجم باز داشت پس جايم همان جايی است که تو مرا نگهداشتي».٭ و امامه دختر حمزه ابن عبدالمطلب.